آینده‌پژوهی راهی برای ساختن جهانی مبتنی بر ایده‌آل‌ها
تاریخ انتشار: ۲۷ مهر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۲۲۰۷۹۰
بشر از دیرباز همیشه به‌دنبال پیش‌بینی آینده بوده است و هم‌اکنون آینده‌پژوهی به‌عنوان یکی از شاخه‌های مهم علمی شکلی تازه و مهم به‌خود گرفته است، زیرا شناخت آینده، انسان را در تحقق رؤیاها و اهدافش یاری می‌کند و برخورداری از دانش آینده‌پژوهی در بعد ملی، منطقه‌ای و جهانی برای افرادی که دنبال تحقق رؤیاهای خود هستند، ضروری است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
پیشینه آینده‌پژوهی
شناخت آینده بدون مطالعه گذشته ممکن نیست و نگاهی به دوره‌های سه‌گانه تاریخ بشر، ما را به درک بیشتری از تأثیرگذاری شناخت آینده در زندگی انسان، می‌رساند. در عصر کشاورزی آب و زمین، مهم‌ترین منابع بودند و با شناخت آینده، لشکرکشی دیگر کشورها، اقوام، بارندگی و منابع آبی را پیش‌بینی می‌کردند. در عصر صنعتی با اختراع ماشین‌بخار، فهم صنعتی شکل گرفت. تولید انبوه به‌وجود آمد و تولیدکنندگان برای بقا در بازار باید ضمن شناخت رقبای خود، بازارهای دور و نزدیک جهانی را نیز به‌دست می‌آوردند و همه اینها بر اهمیت آینده‌پژوهی برای بقا تأکید دارد.
در عصر کنونی که به عصر دانایی، مدیریت، اطلاعات، ارتباطات و دیجیتال معروف و زمانه تولید و فروش دانش است، جهان به دهکده‌ای کوچک تشبیه شده که همه کشورها در آن به سوی جهانی‌سازی پیش می‌روند. در عصر ما که عصر پیچیدگی‌ها و دانش‌بنیان‌هاست و پویایی، غیرخطی بودن، کنترل‌ناپذیری، شبکه‌ای، غیرسلسه‌مراتبی، تنوع، پیش‌بینی‌ناپذیری، کل‌گرایی، فرآِیندگرایی و... از ویژگی‌های بارز آن است، آینده‌پژوهی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است، زیرا آینده‌پژوهی روی خصلت‌ها و رویکردها، مطالعه و تغییر ایجاد می‌کند.
از سوی دیگر اگرچه مطالعات تاریخی نشان می‌دهد بستر اولیه آینده‌پژوهی دفاع بوده است، نیازهای فرهنگی مردم، چگونگی پیمان‌های تجاری با کشورها و... آرام آرام سبب شکل‌گیری روش‌های پیش‌بینی شده است. آینده‌پژوهی به‌عنوان یک گرایش علمی و پژوهشی، از سوی مؤسسه‌ای در فرانسه به‌وجود آمد که چشم‌انداز این کشور را تدوین کرد و بعد از آن از سوی دیگر کشورها با استقبال مواجه شد.
انواع آینده و اهداف آینده‌پژوهی
از دیدگاه آینده‌پژوهی، آینده به چند دسته تقسیم می‌شود که شامل آینده‌های ممکن، آینده‌های محتمل، آینده‌های مطلوب و خودتقویت‌گر (چشم‌انداز) است.
مطالعه آینده‌های ممکن، بررسی و مطالعه آینده‌های محتمل، تصویرهای آینده، بنیان‌های معرفتی و اخلاقی آینده‌پژوهی، تفسیر گذشته و تعیین موقعیت حال، تلفیق دانش و ارزش برای طراحی اقدام اجتماعی، افزایش مشارکت مردمی در تصویرسازی آینده و طراحی آن، ترویج تصویر مطلوب آینده و حمایت از آن، از مهم‌ترین اهداف آینده‌پژوهی هستند.
از سوی دیگر آینده‌پژوهی موضوعی چندرشته‌ای است و یکی از پارامترهای اصلی آن تعریف سناریو است. در سناریو باید احتمالاتی مانند بهترین حالت، روند بهبود، روند بنیاد و بدترین حالت را در نظر گرفت و برای آن برنامه‌ریزی کرد.
ادراک انسانی و نقش آن در آینده پژوهی
از آنجا که اغلب نیازها خارج از درک ماست و همه شکست‌ها و پیروزی‌ها به تصمیم‌گیری ما بستگی دارد، لحظه ادراک‌سازی بسیار مهم است، زیرا کمک می‌کند بر اساس تجربیات گذشته با تحلیل زمان حال، آینده را پیش‌بینی کرد. بر همین اساس ادراک انسانی به چهار دسته ساده، پیچیده، پیچیده و مشکل و آشوبناک تقسیم‌بندی می‌شود.
از سوی دیگر، اغلب افراد در تصمیم‌گیری‌های مهم خود به حس شهودی‌شان رجوع می‌کنند. در ارزیابی یک موقعیت، شهود به‌طور ضمنی از تجارب متعددی به‌طور یکپارچه بهره می‌برد، اما محدودیت‌هایی برای حس شهود وجود دارد، زیرا نمی‌تواند تجارب بیش از یک نفر را در فرآیند تصمیم‌گیری دخالت دهد، همچنین بدون دریافت اطلاعات، فعال نمی‌شود. امروزه تمامی آینده‌پژوهان و اندیشه‌ورزان مدیریت و برنامه‌ریزی به این باور رسیده‌اند که پایه و اساس هر اقدامی، واقعیت نیست، بلکه ادراک‌هایی است که افراد از واقعیت دارند.
نقش چشم‌انداز در آینده‌پژوهی
آینده‌پژوهی دانشی مبتنی بر چشم‌انداز است. چشم‌انداز یا گمانه‌زنی در واقع آینده‌ای واقع‌گرایانه، قابل اعتماد و جذاب برای انسان‌ها و سازمان‌ها است. چشم‌انداز پنج بُعد کلیدی شامل تحلیل وضع کنونی، ارزیابی محیط خارج، شناسایی آینده مطلوب، اتصال آینده به حال و آزمایش و تست چشم‌انداز دارد و در همین مسیر چشم‌انداز به چند دسته شامل، چشم‌انداز آرمانی با بازه زمانی ۵۰ سال و بیشتر، چشم‌انداز راهبردی با بازه زمانی ۲۰ سال و بیشتر، چشم‌انداز عملیاتی با بازه زمانی پنج سال و چشم‌انداز تاکتیکی با بازه زمانی یک ساله که مشابه برنامه‌ریزی یک ساله است تقسیم می‌شود.
بنابراین چشم‌انداز باید ساده باشد، تسهیم شود، اولویت‌بندی داشته باشد، فردی یا گروهی باشد، قابل ارزشیابی باشد، برنامه‌محور و آینده‌محور باشد، برتر از شرایط کنونی باشد، چندمرحله‌ای باشد، انرژی‌بخش و... باشد تا بتواند به الزاماتی مانند حوزه‌های راهبری در زمان آینده و جهت‌گیری‌های رشد، پاسخ دهد و ارزیابی شود.
با این توضیحات می‌توان گفت آینده‌پژوهی، مطالعه و بررسی سازمند آینده‌های ممکن، محتمل و مرجع، ارزش‌های بنیادین، اسطوره‌ها و استعاره‌های یک جامعه با ملت است که از تعامل عناصری مانند روندها، رویدادها، نقشه‌های‌راه، رفتارها و عمل‌ها به‌وجود می‌آید، بنابراین آینده‌پژوهی باید با خاستگاه و ارزش‌های هر جامعه یا سازمان مطابقت داشته باشد.
اگرچه پرداختن به مقوله گسترده آینده‌پژوهی در این مجال نمی‌گنجد اما شاید اشاره به آن چراغ راهی باشد تا همه افراد بدانند اگر نتوانند برای رقیبان خود راهبردی بنویسند محکوم به فنا هستند، زیرا هر چه جهان پیش‌بینی‌ناپذیرتر باشد آینده‌پژوهی ضروری‌تر است. البته باید در نظر داشت که آینده‌پژوهی خلق آینده است نه پیش‌بینی آن. پیش‌بینی آینده‌های محتمل از ویژگی‌های عصر دانایی است. عصر دانایی به ما می‌گوید: «اگر می‌خواهید در بلندمدت پابرجا بمانید، به‌سرعت تغییر کنید»
سید ابوالحسن محمدی
مدیرعامل شرکت بهره‌برداری نفت و گاز زاگرس جنوبی
منبع: شانا
کلیدواژه: شرکت بهره برداری نفت و گاز زاگرس جنوبی یادداشت بازه زمانی آینده پژوهی شناخت آینده سوی دیگر چشم انداز پیش بینی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.shana.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «شانا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۲۲۰۷۹۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
پیش‌بینی اقتصاددانان از آینده قیمت دلار
به گزارش گروه اقتصادی ایسکانیوز، فرهاد رمضان معتقد است که روند کاهش قیمت دلار ادامه‌دار است و بازار ارز در روزهای آینده شاهد کاهش بیشتر قیمت‌ها خواهد بود.
بیشتر بخوانید: نزول سنگین قیمت طلا و ارزقیمت دلار در بازار آزاد که در روزهای اخیر روند کاهشی داشت، طبق مشاهدات میدانی از بازار با تغییر جهتی کوتاه، معامله شد.
براساس گزارش‌های میدانی، دلار دوباره به کریدور ۶۰ هزار تومان برگشت و با نرخ ۶۰ هزار تومان خرید می‌شد. البته این شرایط بازار در حالی بود که در روز یک‌شنبه هفته جاری قیمت دلار به کانال ۵۹ هزار تومان هم برگشته بود.
با وجود اینکه معامله‌گران روند عرضه و تقاضا را در تعادل عنوان می‌کنند، اما با توجه به آرامش سیاسی و نبود سیگنال افزایشی در بازار ارز، رشد تقاضا را می‌توان دلیل افزایش قیمت دلار دانست. به نظر می‌رسد قیمت دلار در مقابل برگشت به کریدور ۵۰ هزار تومانی مقاومت دارد و به‌راحتی از کریدور ششم دست نمی‌کشد.
خبرهای جدید ارزی در راه استاما در میانه وضعیت نوسانی بازار، از بانک مرکزی خبر آمد که گشایش‌های جدید ارزی در راه است. کریمی، معاون بین الملل بانک مرکزی اعلام کرد: خوشبختانه اتفاقات خوبی در خصوص گشایش‌هایی برای آزادسازی منابع مسدود شده ما در برخی کشورها که سال‌ها بود به کار گرفته نشده بود صورت پذیرفت که در آینده خبررسانی می‌شود.
معاون بین الملل بانک مرکزی همچنین گفت: بانک مرکزی در طی ماه‌های گذشته ۴۴۵ میلیون یورو از بدهی‌های سال گذشته ایران به بانک توسعه اسلامی را از محل منابع مسدود شده تامین کرد که این باعث شد فرصت‌های جدیدی برای تامین مالی‌های جدید این بانک صورت پذیرد. چون تا زمانی که ایران بدهی داشت عملا تامین مالی جدیدی صورت نمی‌گرفت.
قیمت دلار تا کجا تغییر می‌کند؟در این شرایط، دبیرکل جامعه صرافان ایران معتقد است که روند کاهش قیمت دلار ادامه‌دار است و بازار ارز در روزهای آینده شاهد کاهش بیشتر قیمت‌ها خواهد بود.
فرهاد رمضان با تاکید بر نقش موثر سیاست‌های بانک مرکزی در کنترل بازار ارز در داخل کشور، گفت: بعد از اجرای سیاست‌هایی که بانک مرکزی با شروع سال جدید در پی گرفته بود، از روز چهارشنبه هفته گذشته شاهد این بودیم که قیمت ارز در بازار غیررسمی و آزاد شروع به ریزش کرد.
رمضان ادامه داد: در حالی که در روزهای اخیر ما کاهش چشمگیری را در قیمت‌های بازار غیررسمی کشور شاهد بودیم هر برگ اسکناس دلار، درهم و یورو به عنوان ارزهای پرتقاضا هر روزه توسط مرکز مبادله ارز و طلا مورد مبادله قرار می‌گیرد و همچنین در بازار حوالجات ارزی یا همان بازار نیما همین شرایط را شاهد هستیم به طوری که کماکان نرخ ارز تخصیصی بانک مرکزی برای واردات انواع کالاها تقریبا در محدوده ۳۷ هزار و ۵۰۰ تومان نوسان دارد.
دبیرکل جامعه صرافان ایران در مورد دلایل ریزش قیمت دلار در روزهای گذشته تصریح کرد: با سیاست‌هایی که بانک مرکزی در حوزه اطلاع‌رسانی و همچنین سیاستگذاری‌هایی که از دی‌ماه و بهمن‌ماه سال گذشته در پیش گرفته بود و با ورود مرکز مبادله ارز و طلای ایران در زمینه تامین اسکناس بازار و عرضه ارزهای حواله‌ای بانک مرکزی که منشا آن شرکت‌های صادرات‌محور بودند، قیمت در بازار غیررسمی دلار با کاهش مواجه شد که چشمگیر هم بود و تحلیل تحلیلگران و فعالان بازار ارز بر این است که این رویه ادامه دارد.
رمضان یادآور شد: از آنجا که بازار ارز و طلا تقریبا یکدیگر را همپوشانی می‌کنند و تاثیرگذاری آن‌ها بر یکدیگر دوطرفه است، مزایده‌های هفتگی‌ای که در مرکز مبادله در خصوص عرضه سکه و شمش طلا انجام می‌شود می‌تواند به میزان بسیار موثری جلوی التهابات و انتظارات تورمی در بازار ارز را بگیرد. از طرفی همانطور که اشاره شد در بازار نیما هم میانگین قیمتی ارزها تخصیصی بانک مرکزی به شرکت‌های واردکننده ۳۷ هزار و ۵۰۰ تومان است بنابراین قاعدتا باید قیمت کالا و خدمات نشأت گرفته از این قیمت باشد در نتیجه این عوامل قیمت‌های بالاتر از این نمی‌تواند پذیرفته باشد و قاعدتا قیمت‌ها خود را با نرخ‌های بانک مرکزی هماهنگ می‌کند لذا پیش‌بینی می‌شودتا پایان سال آهنگ کاهش قیمت ارز و خروج از التهابات هیجانی را شاهد باشیم.
منبع: خبرآنلاین
انتهای پیام/
کد خبر: 1228972 برچسب‌ها دلار
افزایش ۳۵ درصدی حقوق بازنشستگان حداقل بگیر/کمترین حقوق آن ها ۱۰ میلیون تومان می شود